Μια προσωπική αποτίμηση του Γ’ Συνεδρίου του ΕΠΑΜ...

του Δημήτρη Μενδρινού*

Ένα ακόμα Συνέδριο του ΕΠΑΜ τελείωσε. Με τους ενθουσιασμούς και τις εντάσεις του, με τις διαφωνίες και τις συγκλίσεις του. Τώρα που η σκόνη έχει κατακαθίσει και η κριτική μπορεί να γίνει πλέον με ψυχραιμία θα επιδιώξω να αποτυπώσω την μικρή (δυστυχώς), προσωπική μου εμπειρία. Σημειώνω προκαταβολικά ότι η κριτική μου γίνεται καλοπροαίρετα και δεν επιθυμώ με κανένα τρόπο να υποβαθμίσω το φιλότιμο και την ανιδιοτελή προσπάθεια των συναγωνιστών μου που βοήθησαν ώστε να πραγματοποιηθεί ένα πολύ καλά οργανωμένο Συνέδριο.

Παρακολούθησα, λοιπόν, το Γ’ Συνέδριο του ΕΠΑΜ στο ξεκίνημά του την Πέμπτη 25/09 μέχρι και την εισήγηση του Δημήτρη Καζάκη, ολόκληρη την Παρασκευή 26/09 καθώς και το Σάββατο 27/09 το πρωί. Μέχρι εκείνο το σημείο, τα όσα αντιλήφθηκα με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το Μέτωπο έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει ώστε να ξεπεράσει πρώτα εκείνο τις αγκυλώσεις που βασανίζουν εδώ και δεκαετίες τον λαό μας και να κατακτήσει πρώτα εκείνο την Δημοκρατία στις γραμμές του. Ίσως γιατί οι ΕΠΑΜίτες και οι ΕΠΑΜίτισες είναι μέρος ενός λαού που προσπαθούν να τον διασπάσουν και να του σπείρουν τον φόβο, την απογοήτευση, την απόγνωση σε συνθήκες σύγχυσης και παραπληροφόρησης. Ίσως γιατί η λογική της αναθέσεως ευθυνών έχει ριζωθεί βαθιά μέσα μας. Και ίσως γιατί δεν ...
εκπαιδευτήκαμε ποτέ στην Δημοκρατία. Ωστόσο, θα έπρεπε, όλοι εμείς τα μέλη του ΕΠΑΜ, να είχαμε κάνει πολλά βήματα εμπρός ώστε να γίνουμε πρώτα εμείς πολίτες-οπλίτες, κοινωνοί της Δημοκρατίας και της Ελπίδας.

Οι αδυναμίες του Μετώπου που παρουσιάστηκαν κατά την διάρκεια αυτού του 3^ου Συνεδρίου είναι, κατά την άποψή, μου οι εξής:

Πρώτον, η ιδέα του αρχηγού φάνηκε ότι ήταν απαραίτητη για πολλούς Συνέδρους, με αποτέλεσμα να έρχονται σε αντίφαση με το πνεύμα του «αν ψάχνεις για σωτήρα κοίτα στον καθρέφτη σου», ένα σύνθημα που το χρησιμοποιούμε σε μεγάλο βαθμό στις πολιτικές μας θέσεις. Ευτυχώς όμως, για μία ακόμα φορά, ο Δημήτρης Καζάκης ήταν συνεπής στις θέσεις του και δεν εκμεταλλεύτηκε τους τίτλους που εύκολα θα του απέδιδαν πολλοί. Παράλληλα, έστειλε με την πράξη του αυτή το μήνυμα ότι ο περιορισμός συμμετοχής στα όργανα του Μετώπου για μέχρι δύο(2) χρόνια είναι σημαντική κατάκτηση της Δημοκρατίας, αν και αρκετοί Σύνεδροι ζητούσαν την άρση του συγκεκριμένου περιορισμού, επιδιώκοντας να τον επιμηκύνουν στα τέσσερα(4) χρόνια, επικαλούμενοι το ότι πρέπει να εκλέγονται οι πιο έμπειροι και ικανοί.

Δεύτερον, έλλειπε η απαιτούμενη τόλμη ώστε να λυθούν προβλήματα λειτουργίας του Μετώπου που παρουσιάστηκαν τα δύο(2) τελευταία χρόνια. Φαίνεται ότι ξεχάσαμε τόσο τα έντονα παράπονα για τον τρόπο λειτουργίας των κεντρικών οργάνων όσο αφορά την διαφάνεια των συνεδριάσεων τους και την επικοινωνία τους με τους πυρήνες, όσο και τις υπόνοιες συγκεντρωτισμού στις γραμμές του Μετώπου. Η άποψη μου ήταν ότι τέτοια θέματα είναι δύσκολο να λυθούν αλλάζοντας μόνο τα πρόσωπα γιατί απλά όλοι μας κουβαλάμε, άλλοι λίγο και άλλοι πολύ, αρκετές από τις παθογένειες που ταλαιπωρούν τον λαό μας και που εμποδίζουν την ενότητα του. Τέτοια θέματα, όμως, περιορίζονται αλλάζοντας την δομή λειτουργίας και εφαρμόζοντας ένα πιο ανοιχτό και Δημοκρατικό τρόπο οργάνωσης. Δυστυχώς, όμως, προτάσεις για αλλαγές καταστατικού κατατέθηκαν από μόνο 7 από τους 100 πυρήνες. Παράλληλα, αρκετοί σύνεδροι εκπροσωπούσαν  τον εαυτό τους και όχι τους πυρήνες τους ενώ κάποιοι κατέθεσαν τις προσωπικές τους προτάσεις, γεγονός που δείχνει είτε το ότι δεν συμμετείχαν ποτέ στις συνεδριάσεις των πυρήνων τους είτε ότι δεν κατάφεραν να πείσουν τους πυρήνες τους για τις απόψεις τους αλλά επιδίωκαν να πείσουν το Συνέδριο του ΕΠΑΜ εκμεταλλευόμενοι την σύγχυση, την συναισθηματική φόρτιση και την κούραση της στιγμής, είτε γιατί το «εγώ» τους κυριάρχησε από το «εμείς». Σημειώνω στο σημείο αυτό ότι αφήσαμε στην άκρη το γεγονός, όπως σαφώς ειπώθηκε στο Συνέδριο, ότι εκλεγμένοι από το προηγούμενο ΕΣΣ δεν συμμετείχαν στους πυρήνες τους.

Τρίτον, φάνηκε ότι κάποιοι στο ΕΠΑΜ θεωρούν ότι η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι δευτερεύουσας σημασίας και ψάχνουν να βρουν τρόπους να το δικαιολογήσουν. Φαίνεται ότι είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν την Δημοκρατία εξαιτίας των δύσκολων καταστάσεων που περνάει η Πατρίδας μας. Ας αναρωτηθούμε, όμως, και ποιοι άλλοι χρησιμοποιούν την ίδια αιτιολογία. Κατά την άποψή μου, οι εκλεγμένοι στα όργανα και γενικά όσοι ζητούν την ψήφο μας οφείλουν, πρώτα και κύρια, να εκπροσωπούν όλους όσους τους εξέλεξαν και όχι τους εαυτούς τους. Οφείλουν να σέβονται τους εκλογείς τους και να συμπεριφέρονται κόσμια, ψύχραιμα και με σεβασμό σε κάθε πολιτική διεργασία. Οφείλουν να παράγουν πολιτική σκέψη και έργο και να κρίνονται για αυτά, όχι την ώρα της επόμενης κάλπης αλλά κατά την διάρκεια της θητείας τους. Για αυτούς τους λόγους η υποχρέωση των οργάνων για δημοσίευση των ηχογραφημένων πρακτικών των συνεδριάσεων τους έπρεπε, κατά την άποψή μου, να είναι απαίτηση όλων μας. Ούτως ή άλλως η 4^η συνεδρίαση του προηγούμενου ΕΣΣ δημοσιεύτηκε ως ηχητικό στην κεντρική ιστοσελίδα του ΕΠΑΜ. Έπρεπε, λοιπόν, πρώτοι εμείς να δείξουμε στον λαό μας το τι σημαίνει Δημοκρατία, το πώς λειτουργεί η λογοδοσία και η ανακλητότητα. Και στο σημείο αυτό η ψηφοφορία των Συνέδρων και η απόρριψη της πρότασης, μετά από την σκόπιμη(;) καθυστέρηση από το Προεδρείο του Συνεδρίου, ήρθε σε αντίφαση με τα όσα διακηρύττουμε στον λαό μας.

Τέταρτον, δεν μας δόθηκε η δυνατότητα να ανακαλύψουμε τον τρόπο να λειτουργούμε ως ένας ενιαίος μηχανισμός που θα λειτουργήσει ως καταλύτης και θα εμπνεύσει τους Έλληνες σε έναν συνεχή απελευθερωτικό αγώνα. Με πυρήνες που θα επικοινωνούν συνεχώς, που θα συνδιοργανώνουν δράσεις, που θα παράγουν ιδέες και θα σχηματίζουν ομάδες εργασίας, που θα συνδιαμορφώνουν την πολιτική του Μετώπου. Δυστυχώς, μου φάνηκε ότι κάποιοι συναγωνιστές, ακόμα και άθελά τους, στέκονται απέναντι σε μια τέτοια οριζόντια οργάνωση. Παρουσιάζουν την αιτιολογία ότι προστατεύεται έτσι το Μέτωπο από προβοκάτσιες και κουτσομπολιά, αλλά στην ουσία εμποδίζουν να αναδιπλωθούν οι πραγματικές δυνατότητες της μέχρι τώρα οργάνωσης μας. Σκέφτονται συγκεντρωτικά και απορρίπτουν τα συνεχή δημοψηφίσματα από την βάση επικαλούμενοι δυσκολία στην λήψη αποφάσεων ενώ στην ουσία εμποδίζουν την πρωτογενή έκφραση της βάσης. Η κατάκτηση της Δημοκρατίας που είναι σήμερα απαίτηση των Ελλήνων, θα έπρεπε να είναι απαίτηση και όλων των μελών του ΕΠΑΜ πρώτα και κύρια μέσα στις διαδικασίες του.

Πέμπτον,  η εμπειρία έχει αποδείξει ότι τα ολιγομελή όργανα ενώ έχουν το πλεονέκτημα να λαμβάνουν γρήγορες αποφάσεις, ωστόσο έχουν ένα πολύ πιο σημαντικό μειονέκτημα, να διαλύονται ευκολότερα λόγω κόπωσης, προσωπικών φιλοδοξιών ή ακόμα και λόγω εξαγοράς των μελών τους. Φανταστείτε μόνο το πόσο πιο δύσκολη θα ήταν η κατάσταση στην χώρα μας αν αντί για 300 βουλευτές είχαμε 50. Για το λόγο αυτό ήταν επιτακτική ανάγκη όχι μόνο να διατηρήσουμε τον αριθμό των μελών στα όργανα αλλά να δημιουργήσουμε το πλαίσιο διαρκούς ανανέωσης τους. Δυστυχώς, η προσπάθεια συρρίκνωσης του αριθμού των μελών των οργάνων ήταν διάχυτη στις προτάσεις που κατατέθηκαν με αποτέλεσμα να καταλήξει το Συνέδριο με μια ΠΓ με 13 εκλεγέντες (σημειώνω ότι οι 4 είναι από τον ίδιο πυρήνα), ένα ΟΓ με  10 εκλεγέντες και με ένα ΕΣΣ που θα ολοκληρωθεί μετά από αρκετό καιρό αφού οι Τομείς για να λειτουργήσουν Δημοκρατικά και να ορίσουν αντιπροσώπους θα χρειαστούν χρόνο και όχι μόνο δύο(2) εβδομάδες, όπως επισημάνθηκε στο Συνέδριο. Υπενθυμίζω ότι ακόμα και με το προηγούμενο καταστατικό θα είχαμε εκλέξει 100 μέλη στο ΕΣΣ, 50 βασικά και 50 αναπληρωματικά που το πιθανότερο ήταν να προέρχονταν από περισσότερους πυρήνες εξασφαλίζοντας πιο συνεχή επικοινωνία της βάσης με τα όργανα.

Έκτον, ακόμα και πριν ξεκινήσει το Συνέδριο γνωρίζαμε την βασική του αδυναμία, την τεράστια διαφορά εκπροσώπησης της Αττικής και της Περιφέρειας. Δεν χρειάζεται να μάθουμε τις τελικές συμμετοχές για να επιβεβαιώσουμε την λιγοστή προσέλευση συναγωνιστών από την επαρχεία, φαινόταν στις συζητήσεις και στα λεγόμενα «πηγαδάκια». Ωστόσο, δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε εκείνο τον μηχανισμό που θα εξασφάλιζε ισότιμη εκπροσώπηση όλων των πυρήνων στα κεντρικά όργανα.

Συμπερασματικά, πιστεύω ότι το καταστατικό ενός πολιτικού φορέα περιγράφει πρώτα και κύρια την πολιτική του θέση και η οποία καλείται να εφαρμοστεί πρώτα σε αυτόν και μετά στον λαό που απευθύνεται. Πιστεύω, λοιπόν, ότι στο Γ’ Συνέδριο κρύψαμε πολλά θέματα «κάτω από το χαλί» με την αιτιολογία ότι δεν είναι εκείνα που καθορίζουν το τελικό αποτέλεσμα. Εύχομαι, να μην μας στοιχίσει η ατολμία μας να βαδίσουμε πιο κοντά στην Δημοκρατία.

*Ο Δημήτρης Μενδρινός είναι μέλος του Ε.ΠΑ.Μ. Θήρας